Wega może mieć planetę

Wega jest jedną z najjaśniejszych i najlepiej znanych gwiazd na nocnym (a nawet zmierzchowym) niebie.  Znajduje się ona w gwiazdozbiorze Liry i jest oddalona od Ziemi zaledwie o 25 lat świetlnych, a jej masa jest około dwa razy większa od masy naszego Słońca.  Astronomowie odkryli, że jedna z najgorętszych znanych planet krąży wokół niej niezwykle szybko.

Planeta została odkryta przez Spencera Hurta, studenta Uniwersytetu Colorado Boulder, który pracował jako letni stażysta w Harvard's Center for Astrophysics. W ramach tych letnich badań Hurt przeanalizował 10 lat danych na temat Wegi zebranych przez Obserwatorium Freda Lawrence'a Whipple'a w Arizonie.  To, co odkrył, a co umknęło innym astronomom poszukującym wcześniej planet wokół gwiazdy, to sygnał wskazujący na to, że coś bardzo dużego krąży wokół Wegi bardzo szybko. 

Wega i nasze Słońce.

 

Planeta gdzieś pomiędzy rozmiarem Neptuna i Jowisza, która krążyła wokół gwiazdy co 2,5 ziemskiego dnia, pasowała do tych danych nadzwyczaj dobrze. Oznaczałoby to, że gigantyczna planeta znajduje się daleko od orbity Merkurego pod względem odległości od gwiazdy, a także oznaczałoby, że jest to najprawdopodobniej druga najgorętsza planeta, jaką kiedykolwiek zarejestrowano, z temperaturą powierzchni 5390 stopni Celsjusza.

Nie jest to więc miejsce, w którym człowiek chciałby spędzić wakacje na plaży.  Jednak dla nauki, posiadanie potencjalnego kandydata na planetę wokół jasnej, pobliskiej gwiazdy takiej jak Wega jest nieocenione. Przede wszystkim, analiza planety wokół gwiazdy ciągu głównego pozwoli astronomom zbudować modele, których można się spodziewać podczas obserwacji planet z dalszych, mniej jasnych gwiazd.

Koncepcja artystyczna "gorącego Jowisza", gazowego olbrzyma krążącego wokół Słońca w odległości ułamka odległości między Ziemią a Słońcem, podobnego do tego, który może znajdować się na Wegi.
Credit: ESA/ATG medialab

Częścią wyjątkowości każdej tak gorącej planety byłby skład jej atmosfery, która mogłaby zawierać gazowe żelazo, biorąc pod uwagę ekstremalne temperatury panujące na powierzchni świata. Atmosfera mogłaby również wykraczać poza normalne granice oczekiwane dla planety o podobnej wielkości i gęstości. Obie te właściwości czynią z niej dobrego kandydata do badania atmosfer innych egzoplanet.

Jednak jej istnienie nie jest jeszcze całkowicie udowodnione - aby ostatecznie stwierdzić, że istnieje świat wokół Vegi, konieczne jest uzyskanie innych potwierdzeń od innych naukowców. Bliskie orbity nie są jedynymi miejscami, gdzie można je znaleźć - planety o dłuższym okresie mogą również ukrywać się w danych dalej od samej gwiazdy. Nie jest to również pierwszy raz, gdy astronomowie uważają, że znaleźli planetę krążącą wokół Wegi, choć ta wydaje się być bardziej prawdopodobnym kandydatem. Nie jest to również pierwszy raz, gdy gwiazda ta jest wymieniana jako gospodarz dla (fikcyjnych) obcych gatunków (film "Kontakt" - adaptacja bestsellerowej powieści Carla Sagana)

Artystyczna koncepcja niedawnej masywnej kolizji obiektów wielkości planety karłowatej, która mogła przyczynić się do powstania pierścienia pyłowego wokół gwiazdy Wega. Pył ten zostałby uwzględniony przy obliczaniu obecności planety.
Credit: NASA/JPL/Caltech/T. Pyle (SSC)

Znalezienie takich diamentów w surowym stanie jest czasochłonnym zadaniem, ale niektórzy badacze są gotowi poświęcić na to długie godziny.  A czasami nagrodą, jaką otrzymują, jest coś bardziej ezoterycznego. Hurt wyjaśnia, że po swoim odkryciu: 

"Zawsze, gdy wychodzę na zewnątrz, patrzę na nocne niebo i widzę Wegę, mówię 'Hej, znam tę gwiazdę'".   

Ta znajomość z niektórymi z najbardziej zdumiewających obiektów we wszechświecie jest jedną z najlepszych części astronomii.

Źródło: universetoday.com